CÔNG TY TƯ NHÂN 1

Cách đây gần 15 năm, loằng ngoằng thế nào mà tôi lại bị dắt díu vào một dự án sản xuất tờ tạp chí cho một Hãng hàng không. Dự án đảm nhận việc thiết kế, biên tập tiếng Anh (mặc dù tôi chẳng biết một câu tiếng Anh nào) và bán quảng cáo cho tờ tạp chí đó. Đầu tiên, tôi được phân công tổ chức mạng lưới bán quảng cáo. Hai năm sau, tôi được bổ nhiệm phụ trách toàn bộ dự án.

Hơn 2 năm tiếp theo, do nhiều thay đổi cả khách quan lẫn chủ quan, chúng tôi phải chuyển đổi dự án thành một công ty tư nhân có vốn góp của vài người. Thời gian sau, các vị rút hết, còn trơ khấc mỗi mình tôi. Thế đấy, tôi chính thức làm chủ một công ty tư nhân từ ngày ấy. Ngẫm lại, vừa sợ, vừa buồn cười và đôi lúc, chẳng hiểu tại sao lại như vậy nữa.

Công ty tôi nhỏ lắm. Theo tiêu chuẩn xếp hạng của các chuyên gia, nó thuộc diện doanh nghiệp siêu nhỏ. Nhưng gần 15 năm kể từ ngày còn là một dự án, có biết bao nhiêu chuyện đã từng xảy ra. Vui có, buồn có. Những tháng ngày hạnh phúc không hiếm. Nhưng chuỗi thời gian đau khổ cũng không phải là ít. Có chuyện đáng tự hào. Nhưng cũng nhiều chuyện chỉ muốn giấu đi cho xong.

Và một trong những chuyện tôi thích nói đến nhất là chuyện sự ra đời của các công ty mới.

Có lẽ, công ty tôi là một trong những công ty mà từ đó, các cán bộ, nhân viên của tôi bỏ đi làm ăn riêng và thành lập nhiều công ty nhất. Gần 15 năm qua, đã có tới hơn chục công ty ra đời theo kiểu như vậy.

Đầu tiên, một bạn Trưởng phòng xin nghỉ để cùng chồng và bạn chồng thành lập công ty mang tên là Loby Communication. Bạn này là người xử sự đàng hoàng hơn cả. Bạn ấy xin nghỉ. Tự làm ra công ty, không lấy của tôi một cái gì, không lôi kéo một người nào.

Hơn 4 năm sau, công ty giải thể, bạn ấy xin vào làm ở một ngân hàng cổ phần. Được vài tháng lại bỏ và làm một công ty mới tên là Celadon. Trong số những người đã bỏ tôi đi, bạn này là người tốt với tôi nhất. Thường xuyên gọi tôi khi có việc để đề nghị hợp tác. Có món đồ gì hay, món ăn gì ngon cũng gửi hay mang đến tận nơi cho tôi.

Một bạn khác đang làm tốt thì bị lôi kéo bởi hệ thống phân phối hàng đa cấp, hứa hẹn nhiều lợi nhuận khổng lồ. Bỏ việc lao vào một thời gian, tí nữa thì mất cả nhà vì thế chấp ngân hàng vay tiền nhập cả lô hàng lớn. Về sau, bạn ấy làm tiệm massage Herblife và làm ăn cũng tương đối. Coi như bỏ hẳn nghề cũ.

Hai bạn nữ bỏ công ty tôi ra thành lập Công ty Thương mại và Đầu tư Việt Nam. Được đâu vài tháng thì bỏ nhau, làm thêm một công ty nữa là Công ty Thương mại và Đầu tư Hà Nội. Hai bạn này vất vả nhưng làm ăn cũng OK.

Rồi hai bạn khác thành lập Công ty Viet Promotion trên tinh thần làm lại toàn bộ công việc của công ty tôi. Về sau, tôi có nghe nói, hai bạn này bỏ đi là do tự ái với cán bộ phụ trách của họ. Ở công ty tư nhân kỳ cục lắm. Đôi khi sự tan đàn xẻ nghé chỉ bắt đầu từ môt câu nói, một lời phát biểu vu vơ mà thôi.

Môt nhóm vài bạn, trong đó có hai người đã từng sát cánh với tôi cả chục năm trời cũng bỏ ra thành lập Công ty Panomara. Các bạn này lôi kéo gần môt nửa công ty đi theo, và lấy gần hết khách hàng thuộc lĩnh vực các bạn ấy phụ trách. Hồi ấy công ty tôi liêu xiêu suốt một thời gian dài. Bạn bè hỏi thăm, ai nấy đều ái ngại.

Cũng có người nhiều tài lẻ, thành lập công ty trên cơ sở năng khiếu của mình. Một bạn trẻ có năng khiếu chụp ảnh, thành lập Công ty Shoot Media, chuyên chụp ảnh người mẫu, diễn viên. Bạn này rất là hòa hoa. Lúc nào cũng ăn diện bảnh bao. Lâu lâu anh em gặp nhau, bạn ấy lại bảo tôi hôm nào em thiết kế cho sếp làm quen một em chân dài. Nghe mà mát cả ruột. Vậy nhưng cả mấy năm nay, chưa thấy em chân dài nào hết. Cũng vui!

Nhưng kinh khủng nhất là một nhóm bạn khác bỏ đi thành lập công ty, tên thì dài lắm, nhưng thôi cứ viết đơn giản là Công ty Tendy Việt Nam. Bạn này phụ trách một công ty thành viên của chúng tôi. Khi bỏ đi, bứng gần như hoàn toàn cả công ty theo. Chỉ còn vẻn vẹn vài người ở lại. Công ty kiệt quệ. Những món nợ khổng lồ. Những bản hợp đồng thua thiệt. Những tài liệu bị biến mất. Những khoản tiền bị chiếm dụng và chiếm đoạt.

Nhưng vui hơn cả, hạnh phúc hơn cả là những con người trung thành và tận tụy vì sự nghiệp chung của chúng tôi. Cũng từ công ty đầu tiên, chúng tôi cùng với những người ở lại làm nên Công ty Viet Outdoor, khôi phục lại Viet Event và vẫn tiếp bước cho tờ tap chí Vietnam Pathfinder từ hàng chục năm nay.

Ngẵm ra, từ một công ty nhỏ, chỉ gần 15 năm, có thêm cả hơn chục công ty nhỏ khác. Có mặt tốt là sự phát triển và mở mang. Nhưng cũng có mặt không tốt là nó cho ta thấy người Việt không đoàn kết, không hợp tác được. Làm ăn nhỏ thì OK, hễ cứ làm ăn lớn hơn là sinh chuyện.

Và chuyện sau, tôi sẽ kể, các công ty nhỏ nhỏ ấy đã được ra đời như thế nào?

free hit counters