CÔNG TY TƯ NHÂN 2

Các công ty nho nhỏ ấy ra đời bằng cách nào?

Có rất nhiều con đường cho sự ra đời của các công ty ấy. Như tôi đã nói ở bài trước, có người đàng hoàng, như bạn đã làm ra Công ty Lobby Communication thì bạn ấy xin nghỉ hẳn ở Công ty chúng tôi đã. Sau đó về cùng chồng và bạn bỏ vốn thành lập ra công ty mới. Không lấy của chúng tôi cái gì, và cũng không hề lôi kéo một người nào từ công ty cũ. Tuy nhiên, người như bạn này hiếm lắm!

Thông thường, một cán bộ hay nhân viên dự định bỏ ra làm riêng, lập ra công ty mới, họ sẽ âm thầm vừa làm việc ở chỗ chúng tôi, vừa tiến hành các bước chuẩn bị. Cái lợi của kiểu làm này là lợi dụng được cơ sở vật chất của công ty, lại vừa làm được việc riêng của mình. Họ từ từ copy tài liệu doanh nghiệp, danh sách khách hàng, tiếp cận đối tác và lôi kéo khách hàng về mình, để đến khi lập công ty mới là có ngay khách hàng, hợp đồng và tiền bạc ngay.

Một nhóm dự định bỏ đi, sau khi chuẩn bị hòm hòm, họ bắt đầu rời bỏ từng người một. Để làm gì? Để người đi trước lập công ty, có tư cách pháp nhân, có tài khoản, người ở lại thực hiện chính sách rút ruột. Có nghĩa là thay vì ký hợp đồng về công ty chúng tôi, người ở lại sẽ ký hợp đồng về công ty mới. Cứ thế, cứ thế, đến khi nào oanh tạc hết khách hàng có thể oanh tạc được, họ sẽ rút.

Đấy là với những người làm sales và marketing. Còn với người làm sản xuất, làm quan hệ đối tác, họ sẽ âm thầm xin xỏ phương tiện, thiết bị để hỗ trợ công việc, nhưng thực chất là để làm việc cho công ty riêng của họ. Ở chỗ chúng tôi, moi người thường nói vui đấy là các spy nằm vùng. Đã có những người kiên trì nằm vùng cả nửa năm trời như vậy. Họ thực hiện chính sách hớt váng mỡ. Cái gì tốt nhất, lợi nhất thì chuyển về làm ở công ty riêng. Cái gì xương xẩu nhất, khó ăn nhất thì để lại cho công ty chúng tôi làm. Cứ thế cho đến khi nào lộ mặt thì lập tức “bùng” ngay ngày hôm sau.

Đọc đến đây, hẳn có bạn sẽ thắc mắc: Những cán bộ, nhân viên ấy lấy đâu ra tiền mà làm công ty dễ thế?

Câu trả lời là chỉ cần một ít tiền thôi. Vì thời gian đầu, như đã nói ở trên, hoạt động của công ty mới đều gần như tầm gửi vào Công ty chúng tôi. Lương chưa phải trả, vì họ vẫn ăn lương ở chỗ chúng tôi để làm việc cho công ty riêng của họ. Các chi phí khác thì hầu như chưa đáng kể gì vì đã chính thức làm gì đâu. Trong khi đó, ít nhiều cũng đã có hợp đồng chuyển về. Tiền sản xuất thì Công ty chúng tôi lo, còn tiền khách trả thì công ty riêng của các bạn ấy hưởng.

Cũng có bạn hỏi tôi, vậy thì từng người ấy sẽ từ từ rút ra bằng cách nào? Họ lấy những lý do gì mà xin nghỉ?

Nhiều lắm. Rất nhiều cách, nhiều lý do khác nhau. Tôi nhớ đã có lần kể rằng có bạn xin nghỉ đã lấy lý do là bố ở quê bị ung thư, mẹ bắt về quê lấy vợ để chăm sóc bố. Đấy là một lý do. Có bạn gái thì nói là ông anh rể làm một cửa hàng, bắt về bán hàng cho anh ấy, nể quá nên phải nhận lời. Bạn khác thì trình bày hoàn cảnh là tự nhiên thấy mất lửa làm việc, xin nghỉ một thời gian lấy lại tinh thần. Hoành tráng nữa thì nói là mẹ xin cho vào làm việc ở Bộ Công an, ở Viễn thông Việt Nam. Tóm lại là rất nhiều lý do mà tôi nghĩ là một nhà văn giàu trí tưởng tượng nhất cũng không thể hư cấu ra được hết.

Gần đây nhất có một nhóm bạn đã thành lập công riêng của mình cả gần nửa năm trước đó nhưng có người giữ cương vị rất cao, vẫn làm spy nằm vùng lại. Họ chặn các đối tác, cắt giảm chương trình của chúng tôi để chuyển về chỗ họ. Họ o ép khách hàng trả tiền mặt rồi chiếm đoạt luôn. Họ lôi kéo những người cùng cánh về công ty họ, và xúi bẩy những người ở lại gây sự, phản ứng tiêu cực với công ty chúng tôi.

Những chuyện như thế này, các công ty ở Việt Nam, và có thể ở cả các nước khác nữa, chẳng lạ gì. Và cứ mỗi lần như thế, cả công ty lại khốn đốn vì mất chương trình, mất việc làm, mất khách hàng, mất dữ liệu. Nhân viên buồn ngơ ngác. Sếp thì lo lắng bạc đầu.

Tôi nhớ, có lần nói chuyện với các bạn sinh viên Trường Ngoại thương, có bạn hỏi rằng giờ được làm lại từ đầu, anh có chọn làm kinh doanh nữa không? Tôi đã trả lời không chút ngần ngừ là không? Tôi chỉ thích làm báo thôi. Cuộc đời đã sắp đặt cho tôi thế, tôi đành phải chấp nhận thôi. Cả hội trường mấy trăm người cười ầm lên. Tôi nghĩ, chắc ít người tin rằng tôi đang nói rất thật lòng mình.

Có thể, nhiều bạn sẽ trách tôi sao mà không biết cách giữ người, cứ để người ta bỏ mình mà đi thế? Vì thế, bài sau, tôi sẽ viết về việc tôi tuyển người, đài thọ họ như thế nào và vì sao họ vẫn bỏ đi?

free hit counters