Thứ Tư, 29 tháng 9, 2010

CÔNG TY TƯ NHÂN 2


Các công ty nho nhỏ ấy ra đời bằng cách nào?

Có rất nhiều con đường cho sự ra đời của các công ty ấy. Như tôi đã nói ở bài trước, có người đàng hoàng, như bạn đã làm ra Công ty Lobby Communication thì bạn ấy xin nghỉ hẳn ở Công ty chúng tôi đã. Sau đó về cùng chồng và bạn bỏ vốn thành lập ra công ty mới. Không lấy của chúng tôi cái gì, và cũng không hề lôi kéo một người nào từ công ty cũ. Tuy nhiên, người như bạn này hiếm lắm!

Thông thường, một cán bộ hay nhân viên dự định bỏ ra làm riêng, lập ra công ty mới, họ sẽ âm thầm vừa làm việc ở chỗ chúng tôi, vừa tiến hành các bước chuẩn bị. Cái lợi của kiểu làm này là lợi dụng được cơ sở vật chất của công ty, lại vừa làm được việc riêng của mình. Họ từ từ copy tài liệu doanh nghiệp, danh sách khách hàng, tiếp cận đối tác và lôi kéo khách hàng về mình, để đến khi lập công ty mới là có ngay khách hàng, hợp đồng và tiền bạc ngay.

Một nhóm dự định bỏ đi, sau khi chuẩn bị hòm hòm, họ bắt đầu rời bỏ từng người một. Để làm gì? Để người đi trước lập công ty, có tư cách pháp nhân, có tài khoản, người ở lại thực hiện chính sách rút ruột. Có nghĩa là thay vì ký hợp đồng về công ty chúng tôi, người ở lại sẽ ký hợp đồng về công ty mới. Cứ thế, cứ thế, đến khi nào oanh tạc hết khách hàng có thể oanh tạc được, họ sẽ rút.

Đấy là với những người làm sales và marketing. Còn với người làm sản xuất, làm quan hệ đối tác, họ sẽ âm thầm xin xỏ phương tiện, thiết bị để hỗ trợ công việc, nhưng thực chất là để làm việc cho công ty riêng của họ. Ở chỗ chúng tôi, moi người thường nói vui đấy là các spy nằm vùng. Đã có những người kiên trì nằm vùng cả nửa năm trời như vậy. Họ thực hiện chính sách hớt váng mỡ. Cái gì tốt nhất, lợi nhất thì chuyển về làm ở công ty riêng. Cái gì xương xẩu nhất, khó ăn nhất thì để lại cho công ty chúng tôi làm. Cứ thế cho đến khi nào lộ mặt thì lập tức “bùng” ngay ngày hôm sau.

Đọc đến đây, hẳn có bạn sẽ thắc mắc: Những cán bộ, nhân viên ấy lấy đâu ra tiền mà làm công ty dễ thế?

Câu trả lời là chỉ cần một ít tiền thôi. Vì thời gian đầu, như đã nói ở trên, hoạt động của công ty mới đều gần như tầm gửi vào Công ty chúng tôi. Lương chưa phải trả, vì họ vẫn ăn lương ở chỗ chúng tôi để làm việc cho công ty riêng của họ. Các chi phí khác thì hầu như chưa đáng kể gì vì đã chính thức làm gì đâu. Trong khi đó, ít nhiều cũng đã có hợp đồng chuyển về. Tiền sản xuất thì Công ty chúng tôi lo, còn tiền khách trả thì công ty riêng của các bạn ấy hưởng.

Cũng có bạn hỏi tôi, vậy thì từng người ấy sẽ từ từ rút ra bằng cách nào? Họ lấy những lý do gì mà xin nghỉ?

Nhiều lắm. Rất nhiều cách, nhiều lý do khác nhau. Tôi nhớ đã có lần kể rằng có bạn xin nghỉ đã lấy lý do là bố ở quê bị ung thư, mẹ bắt về quê lấy vợ để chăm sóc bố. Đấy là một lý do. Có bạn gái thì nói là ông anh rể làm một cửa hàng, bắt về bán hàng cho anh ấy, nể quá nên phải nhận lời. Bạn khác thì trình bày hoàn cảnh là tự nhiên thấy mất lửa làm việc, xin nghỉ một thời gian lấy lại tinh thần. Hoành tráng nữa thì nói là mẹ xin cho vào làm việc ở Bộ Công an, ở Viễn thông Việt Nam. Tóm lại là rất nhiều lý do mà tôi nghĩ là một nhà văn giàu trí tưởng tượng nhất cũng không thể hư cấu ra được hết.

Gần đây nhất có một nhóm bạn đã thành lập công riêng của mình cả gần nửa năm trước đó nhưng có người giữ cương vị rất cao, vẫn làm spy nằm vùng lại. Họ chặn các đối tác, cắt giảm chương trình của chúng tôi để chuyển về chỗ họ. Họ o ép khách hàng trả tiền mặt rồi chiếm đoạt luôn. Họ lôi kéo những người cùng cánh về công ty họ, và xúi bẩy những người ở lại gây sự, phản ứng tiêu cực với công ty chúng tôi.

Những chuyện như thế này, các công ty ở Việt Nam, và có thể ở cả các nước khác nữa, chẳng lạ gì. Và cứ mỗi lần như thế, cả công ty lại khốn đốn vì mất chương trình, mất việc làm, mất khách hàng, mất dữ liệu. Nhân viên buồn ngơ ngác. Sếp thì lo lắng bạc đầu.

Tôi nhớ, có lần nói chuyện với các bạn sinh viên Trường Ngoại thương, có bạn hỏi rằng giờ được làm lại từ đầu, anh có chọn làm kinh doanh nữa không? Tôi đã trả lời không chút ngần ngừ là không? Tôi chỉ thích làm báo thôi. Cuộc đời đã sắp đặt cho tôi thế, tôi đành phải chấp nhận thôi. Cả hội trường mấy trăm người cười ầm lên. Tôi nghĩ, chắc ít người tin rằng tôi đang nói rất thật lòng mình.

Có thể, nhiều bạn sẽ trách tôi sao mà không biết cách giữ người, cứ để người ta bỏ mình mà đi thế? Vì thế, bài sau, tôi sẽ viết về việc tôi tuyển người, đài thọ họ như thế nào và vì sao họ vẫn bỏ đi?




30 nhận xét:

  1. Trời không lấy đi hết cái gì bao giờ, đau khổ nhiều ta sẽ được những entry hay kịch liệt, anh nhờ.

    Trả lờiXóa
  2. Hic, sao không ai có ý kiến gì tiếp thế này, làm mình sợ was đi.

    Trả lờiXóa
  3. Bác có một cái hay là thật lòng khi nói: "Tôi chỉ thích làm báo thôi."
    Bác có một cái lạ, đó là bác biết lĩnh vực kinh doanh của bác chịu nhiều rủi ro về chảy máu chất xám nhưng vẫn làm và công ty của bác vẫn phát triển hoành tráng, bác giỏi thiệt đó. (Truly)

    Trả lờiXóa
  4. Những kinh nghiệm xương máu, cám ơn bác đã post lên.

    Trả lờiXóa
  5. Oài, anh kể ra em mới biết có những âm mưu kinh doanh khủng khiếp thật. Chặn hợp đồng của công ty ròi vẫn ngửa tay lấy tiền lương của người ta. Thật không bút nào tả được độ vô liêm đó :-(

    Trả lờiXóa
  6. Anh ơi đúng là đọc mới biết nhiều điều thực, dù lý thuyết thì nghe mãi 'thương trường như chiến trường'.
    Kể ra thì là con người ai cũng có lòng tham, ai cũng có quyền mưu tính c/s cho mình. Nhưng vẫn nghĩ không biết ông Trời có công bằng về nhân quả không nhỉ? Nhân thì vậy đó, 'quả' với các bạn ra đi tử tế đàng hoàng có khác với các bạn rút ruột tệ bạc kia không?

    Đọc loạt này rất hay anh ạ.

    Trả lờiXóa
  7. Giờ anh đã có đối sách nào với những người vì đồng tiền bát gạo dám làm nhiều thứ như thế này chưa hả anh?

    Trả lờiXóa
  8. Kinh doanh ở Vn rất mạo hiểm rủi ro và cũng ẩn chứa nhiều cơ hội.Đúng là một cuộc phiêu lưu không dành cho người yếu bóng vía.Đôi khi là lựa chọn bắt buộc ngoài sở thích.Tôi tin anh nói đúng!

    Trả lờiXóa
  9. Đúng là khi biết chuyện thật khó để không suy sụp, em cũng vậy thôi. Thương trường là chiến trường, nó còn ghê hơn chiến trường vì mình không có mấy đồng đội tốt

    Trả lờiXóa
  10. Quay lại nghề cũ đi anh, vẫn còn chưa muộn.

    Trả lờiXóa
  11. giờ mời biết có những chuyện thật về kinh doanh như vậy. Có những kiểu đi một lúc hai ba nước như thế. Vậy rồi cái công ty cũ phải chịu hết lượt này đến lượt khác như vậy mà khg có cách nào hở anh?

    Trả lờiXóa
  12. NLVD: Thế đấy em ạ! Trả giá đâu thương mà. Ai bảo thích làm doanh nghiệp chứ. Hì!
    Mà sao em phải sợ mọi người không comt hả em? Kệ chứ! Hic

    Trả lờiXóa
  13. HN: Công ty tàm tạm thôi bạn ạ! Không hoành tráng đâu. Siêu nhỏ mà!

    Trả lờiXóa
  14. haidieugiandi: Hy vọng là ít nhiều cũng có ích cho bạn!

    Trả lờiXóa
  15. Titi: Thế còn đỡ. Có người còn đi thu tiền của khách hàng của mình hàng trăm triệu rồi lấy luôn ấy chứ. Bài trước, em không thấy là anh viết có trường hợp người ta thông đồng với tài vụ, hủy hết chứng từ, tài liệu, định lấy không cả đống tiền ấy chứ em.
    May mà số này ít thôi em ạ!

    Trả lờiXóa
  16. Lana: Theo anh biết thì cái bạn mà anh bảo là đàng hoàng nhất thì bây giờ đang khá nhất. Các bạn khác anh cũng chứ có dịp tìm hiểu kỹ. Chỉ biết như vậy thôi!

    Trả lờiXóa
  17. like2chat: Có vài đối sách em ạ! Anh sẽ kể kỹ ở một bài khác nhé!

    Trả lờiXóa
  18. X30: Cám ơn bác! Tôi thì đúng là bắt buộc phải lựa chọn đấy bác ạ!

    Trả lờiXóa
  19. Đàm Hà Phú: Đúng là đôi khi còn ghê hơn cả chiến trường thật đấy em ạ!

    Trả lờiXóa
  20. VMC: Anh sợ là muộn rồi em ạ! Thế mới chán chứ!

    Trả lờiXóa
  21. Lê Khánh Bảo Quyên: Gặp người xấu, là chịu thế luôn đó em. Anh bị vài lần thế rồi đấy em ạ!

    Trả lờiXóa
  22. Đàng hoàng vẫn là cách làm ăn lâu dài anh nhỉ?

    Trả lờiXóa
  23. chuyen nay van thuong xay ra o cac nganh nghe khac nhau anh a, doi khi nguoi ta lam nhung viec ma ban than ho khong muon, tuy nhien roi sau ho khong the dang hoang nhin mat sep cu, ban be cong ty cu va cu phai song cui mat ca doi

    Trả lờiXóa
  24. Thiệt tình đọc blog anh thấy đau quá trời... bởi vậy chọn người làm cho mình quan trọng lắm hen.. chờ phần tiếp theo của anh...

    Trả lờiXóa
  25. Mecghi: Thế cho nên, anh rất trân trọng những bạn hành xử đàng hoàng. Có bạn giờ vẫn qua lại cơ quan cũ rất vui. Có việc, còn hợp tác với nhau nữa. Nhưng có người thì mấy năm nay chẳng dám quay lại, sổ bảo hiểm gọi tới lấy cũng không dám tới.

    Trả lờiXóa
  26. Minh Triết: Hì, bạn nói đau, nghe thì hơi cay đắng, nhưng hoàn toàn đúng đấy bạn ạ!

    Trả lờiXóa
  27. Kể ra mà các bạn dũng cảm không dùng ẩn danh để còm thì may ra còn để lại chút ấn tượng. Tiếc là không dám vậy, thế nên có nói mấy câu này cũng chả ăn thua gì đâu. Đừng làm thế, hèn lắm

    Trả lờiXóa
  28. Nặc danh: Lẽ ra tôi đã xoá hết comt của lu khach, Nặc Danh, nặc danh bởi vì ngôn ngữ và thái độ của các cậu không phù hợp với blog này. Những phản biện gì ở đây cũng sẽ được ủng hộ. Nhưng những lời nói thiếu văn hoá thì không!

    Trả lờiXóa
  29. Hi there! This post could not be written much better!
    Looking through this post reminds me of my previous roommate!
    He continually kept talking about this. I am going to forward this article to him.

    Pretty sure he will have a good read. Thanks for sharing!


    My weblog - social media optimization services

    Trả lờiXóa